Om een systeeminnovatie te bewerkstelligen waarin doelmatig werken de norm is, lijkt het van belang om allereerst een gemeenschappelijke visie op het begrip doelmatigheid te creëren.
Alle aiossen en opleiders gaven aan dat doelmatigheid niet enkel en alleen over kosten moet gaan. Wanneer de nadruk teveel op kosten komt te liggen, kan er de angst ontstaan dat artsen (in opleiding) niet meer optimaal kunnen doen wat zij behoren te doen: patiënten helpen.
Dit gevoel van beperking moet vermeden worden, in plaats daarvan moet doelmatigheid geconceptualiseerd worden als een proces waarin artsen actief reflecteren op hun keuzes en deze kunnen verantwoorden, daarbij in beschouwing nemende de kwaliteit en waar mogelijk ook kosten.
Over het Bewustzijnsproject
We geven steeds meer geld uit aan zorg, en willen bovendien een hogere kwaliteit. Het Bewustzijnsproject heeft getracht het bewustzijn rondom kwalitatief hoogwaardige en kostenbewuste zorg (ofwel: doelmatige zorg) op de leer-werkvloer onder huisartsen en andere (jonge) specialisten te verhogen
Het bewustzijnsproject is dus een reactie op de stijgende zorgenkosten en het tegelijkertijd willen waarborgen van hoogkwalitatieve zorg. In de aanpak van dit probleem kan de arts, in de eerste, tweede of derde lijn, een belangrijke rol spelen op microniveau. Het BWP richt zich daarom op artsen, met name in de opleiding tot specialist, die nu, maar vooral ook in de toekomst, hoogkwalitatieve zorg leveren. De specialistenopleidingen zijn de sleutel naar zorg van hoge kwaliteit in combinatie met beheersing van kosten. Door zich te richten op de jonge artsen probeert het BWP het zorgsysteem te innoveren zodat we ook in de toekomst van kwalitatief hoogwaardige zorg kunnen genieten.
Deze systeeminnovatie is niet vanzelfsprekend, en vanuit opleidersteams is behoefte aan praktische handvatten om doelmatigheid in de opleiding, en de praktijk, te integreren. Het BWP heeft praktische voorbeelden gegenereerd waarbij het opleiden in doelmatig werken werd gefaciliteerd. Bovendien hebben veel aiossen verschillende doelmatigheids-initiatieven opgezet om zorgprocessen doelmatiger te laten verlopen. Daarnaast richtte het BWP zich op de inbedding van doelmatigheid in de lokale opleidingsplannen en het landelijke opleidingsplan, en een inbedding van het thema in regelgeving en de visitatie van de opleidingen op dit thema.
© 2018 BWP/VU Proudly created
Tussen 2016 en 2018 heeft het Athena Instituut het Bewustzijnsproject geëvalueerd. Op deze website vind je de onderzoeksresultaten van die evaluatie. Uit deze evaluatie zijn vier doelmatigheidspijlers ontwikkeld die een bijdrage leveren aan het structureel inbedden van doelmatigheid op de leer-en werkvloer binnen de Nederlandse zorg.