Om een systeeminnovatie te bewerkstelligen waarin doelmatig werken de norm is, lijkt het van belang om allereerst een gemeenschappelijke visie op het begrip doelmatigheid te creëren.
Alle aiossen en opleiders gaven aan dat doelmatigheid niet enkel en alleen over kosten moet gaan. Wanneer de nadruk teveel op kosten komt te liggen, kan er de angst ontstaan dat artsen (in opleiding) niet meer optimaal kunnen doen wat zij behoren te doen: patiënten helpen.
Dit gevoel van beperking moet vermeden worden, in plaats daarvan moet doelmatigheid geconceptualiseerd worden als een proces waarin artsen actief reflecteren op hun keuzes en deze kunnen verantwoorden, daarbij in beschouwing nemende de kwaliteit en waar mogelijk ook kosten.
Pijler 1: Stimuleer bewustzijn
De gedachtewerelden rondom kosten en kwaliteit van zorg dienen bij elkaar gebracht te worden. Dit houdt in dat artsen (in opleiding) een constante, bewuste afweging tussen deze twee aspecten bij medische beslissingen moeten maken. Om deze doelmatigheidsaspecten bij de arts onder de pet te krijgen, heeft het Bewustzijnsproject zich allereerst hoofdzakelijk geconcentreerd op het verspreiden van bewustzijn van de relevantie van doelmatig werken.
Om deze pijler verder te concretiseren, zijn vier bouwstenen gedefinieerd. Deze bouwstenen beschrijven strategieën om inzicht en kennis te krijgen in verschillende vormen van ondoelmatigheid. De pijler is een eerste stap om artsen te motiveren en te enthousiasmeren om doelmatig te werken.
Tussen 2016 en 2018 heeft het Athena Instituut het Bewustzijnsproject geëvalueerd. Op deze website vind je de onderzoeksresultaten van die evaluatie. Uit deze evaluatie zijn vier doelmatigheidspijlers ontwikkeld die een bijdrage leveren aan het structureel inbedden van doelmatigheid op de leer-en werkvloer binnen de Nederlandse zorg.